Kapper_Maatschappj_huiselijk_geweld_ANKO

Kun jij je klanten helpen?

Wat als een van jouw klanten het slachtoffer is van huiselijk geweld? Zou je de signalen herkennen? En wat je zou kunnen doen om te helpen? Kapster Irma Geraerts kan erover meepraten. Zij volgde de training ‘Signaleren en handelen bij (vermoedens van) huiselijk geweld’ en is enthousiast: “De training is ontzettend zinvol, ik kan het iedereen aanraden. Al zou je er maar één klant mee kunnen helpen!”

Irma Geraerts heeft al bijna 23 jaar een eigen salon in Reusel. Een van haar klanten tipte haar over de training van Sterk Huis. “Ik ben erover gaan nadenken en kon – heel naïef – geen enkele klant voor de geest halen van wie ik ook maar ergens vermoedde dat diegene te maken heeft met huiselijk geweld. Maar stel dat ik het mis had? Ik zou het mezelf niet vergeven als er wel een klant is die ik zou kunnen helpen. Dus ik heb me opgegeven voor de training. Die was gratis en duurde twee uur.”

Luisterend oor, geen klikspaan

“Ik ben als kapper altijd begaan met het welzijn van anderen, dus deze training leek me heel zinvol,” gaat Irma verder. “Het was een kleine moeite en ik heb er heel veel van geleerd. Ik kom uit een fijn en liefdevol huisje-boompje-beestje-gezin en ik kon het me gewoon niet voorstellen dat dit bij andere gezinnen niet zo zou zijn. Maar dankzij de cursus heb ik nu een andere kijk op de zaak: een op de twintig volwassenen heeft te maken met huiselijk geweld. Bij kinderen gaat het om één twee leerlingen per klas. De kans is dus groot dat er zich een slachtoffer onder jouw klanten bevindt! Ik ben blij dat ik nu weet waar ik op moet letten. En, nog veel belangrijker, hoe ik het bespreekbaar kan maken en wat ik kan doen om te helpen.” Dit is in ieder geval niet zelf actie ondernemen en instanties inschakelen. Irma: “Zeker niet! Als kapper fungeer je als luisterend oor, niet als klikspaan. Een slachtoffer moet zelf geholpen willen worden, maar als kapper kun je iemand wel de juiste weg wijzen.”

Kleine signalen

Tijdens de training kwam ook een ervaringsdeskundige aan het woord: een jonge vrouw die thuis werd mishandeld. “Shocking”, geeft Irma aan. “Het was een leuke, jonge vrouw van wie ik het nooit had verwacht. Zo zie je maar dat het niet op iemands voorhoofd geschreven staat en je op andere, kleinere signalen moet letten om erachter te komen wat er bij iemand speelt.” Een aantal van die signalen werd in de training getoond door een actrice. Ook kwamen cases ter sprake, met tips hoe je hierop kunt reageren. Irma legt uit: “Het zijn niet altijd zichtbare blauwe plekken of afgebroken/uitgetrokken haren. Het kan ook zijn dat iemand ineenkrimpt omdat je een hand op haar schouder legt bijvoorbeeld. Of dat een klant het ineens niet kan verdragen als de kap mantel te strak zit, omdat iemand geprobeerd heeft haar te wurgen. Nare voorbeelden, maar wel de realiteit.”

Voorsprong

Volgens Irma heb je als kapper een speciale band met je klanten omdat je heel dichtbij komt, letterlijk achter iemand staat en oogcontact houdt in de spiegel. “Dat praat makkelijker, waardoor klanten vaak veel over zichzelf durven vertellen. Dit geeft je echt een voorsprong. Vermoed je huiselijk geweld, dan kun je vragen of je iets voor diegene kunt doen. Of het telefoonnummer van een instantie doorgeven die kan helpen. Bij een volgende kappersafspraak kun je erop terugkomen. Hier ligt de grens, als kapper ben je natuurlijk geen deskundige. Maar hoe klein deze acties ook zijn, voor een slachtoffer kunnen ze heel veel betekenen. Zo draag je toch je steentje bij. Hoe meer kappers weten wat ze moeten doen, hoe meer mensen we kunnen helpen. Een sheet met informatie over de training heb ik in mijn salon liggen, veel klanten vragen ernaar. Het is goed dat het zo ter sprake komt. Zo weten ze ook de weg, en dat ik niet klik of als politieagent fungeer.”

Aanrader

Wat ze heeft geleerd, zit nu continu in Irma’s achterhoofd, vertelt ze. “Onbewust sta je ‘aan’ om signalen op te vangen en erop in te spelen. Ik vind het heel goed dat er in de media – en nu door de ANKO – zoveel aandacht aan wordt besteed. Ik hoop dat er meer trainingen komen en dat veel meer kappers deze gaan volgen. Ik kan iedere kapper de training zeker aan raden, vooral thuiskappers. Die komen bij iemand achter de voordeur en pikken waarschijnlijk meer signalen op. Al help je maar één klant, dan is het al de moeite waard.”

Teun Haans van sterk huis: “Kappers kunnen het verschil maken”

Teun Haans is clustermanager bij Sterk Huis, de organisatie die samen in het Coördinatiepunt Trainingen en de Taskforce Kindermishandeling de trainingen organiseert. Hij vertelt: “We willen kappers graag meegeven dat het probleem van huiselijk geweld heel groot is en op welke signalen ze kunnen letten. Niet alleen blauwe plekken, maar juist ook psychisch geweld. Wat hierbij heel belangrijk is, wat Irma ook zegt, is dat kappers géén redders en professionals zijn. Maar ze kunnen wel een luisterend oor en ondersteuning bieden. Zie het als een soort burgerplicht: omkijken naar elkaar, vragen of het goed gaat en – als het nodig is – de weg wijzen naar hulpverlenende instanties. En de keer erop vragen: ‘Hoe is het nu met je?’ We zien vaak dat slachtoffers in een geweldsituatie pas na vijf tot twaalf jaar de stap naar hulp durven te zetten. Kappers kunnen het verschil maken, zodat slachtoffers eerder actie ondernemen om het geweld te stoppen.”

Teun ziet dat er steeds meer aandacht is voor geweld in afhankelijkheidsrelaties. “Een goed teken. Ik hoop dat die aandacht de komende jaren groeit zodat we met veel meer mensen een steunend netwerk kunnen vormen voor slachtoffers. Hopelijk gaan veel meer kappers de training volgen. Intussen werken wij aan een vervolgstap: wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van deze training. We zijn heel benieuwd wat daar uitkomt!”

Ook de training volgen?

Mail naar info@coordinatiepunttrainingen.nl. Bij voldoende aanmeldingen volgen de komende maanden nieuwe – gratis – trainingen.